جهان، درهزاره سوم میلادی تحت تاثیر ارتباطات رایانه ای چهره جدیدی به خود گرفته است. جامعه شبکه ای باعث شده است تا جامعیت، پیچیدگی و شبکه سازی تکنولوژیکی به عرصه های زندگی آموزشی نفوذ کند؛ انقلاب تکنولوژیکی اطلاعات و ارتباطات، باعث شکوفایی جنبش های آموزشی، اقتصادی و فرهنگی شده و دنیایی نو را در برابر چشم ها به تصویر می کشد. در عصر حاضر ارتباطات و اطلاعات دو عنصر اساسی تلقی می شوند. بشر در این زمان بیش از گذشته خود را نیازمند به داشتن اطلاعات و برقراری ارتباط برای کسب اطلاعات مورد نیاز می داند.

رشد و گسترش دانش بشری و فناوری های نوین، جهان امروز را متحول و پیچیده کرده است. یکی از پدیده هایی که در اواخر قرن بیستم زندگی بشر را دگرگون کرد و رشد فزاینده آن هنوز ادامه دارد، رایانه است. با ورود این فناوری به بازار، جهان به تعبیر مک لوهان به «دهکده جهانی» تبدیل شد و از آن مهم تر، این که پدیده مرتبط دیگری با نام «اینترنت» به جهان عرضه شد که اطلاعات را در سریع ترین زمان ممکن به دورترین نقاط جهان منتقل می کند و این انفجار اطلاعات شاید مهمترین پدیده قرن حاضر باشد که همه جهان را به نوعی به خود وابسته کرده است.

واژه اینترنت، به عنوان علامت اختصاری International Networking   به معنی شبکه فوق ـ العاده گسترده جهانی متشکل از هزاران رایانه است که از طریق تلفن و کابل و یا ماهواره به یکدیگر ارتباط پیدا کرده اند ؛ این رایانه ها با زبانی یکسان و تحت پروتکل اینترنت با یکدیگر سخن می گویند   .

پایه اینترنت در سال 1968 میلادی در وزارت دفاع آمریکا (پنتاگون) ریخته شد. سال 1972 پست الکترونیکی مورد استفاده قرار گرفت تا نامه هایی را در طول یک شبکه گسترده ارسال نماید. در سال1973 تماس با آن سوی اقیانوس اطلس (نروژ و انگلیس) بر قرار شد. در سال 1982 اولین تعریف از «اینترنت» به عنوان مجموعه ای به هم پیوسته از شبکه ها مطرح شد. در سال 1984 هزار کاربر از اینترنت استفاده می کردند. اینترنت در سال 1989 ده هزار کاربر داشت. در سال 1991 دانشگاه مینوسوتا یک گوفر را گسترش داد. در سال 1992، Gern  ، وب را منتشر کرد و تعداد کاربران به یک میلیون نفر رسید   .

اینترنت در طول 10 سال گذشته از ابزاری منحصر به افراد خاص، به یک شبکه ارتباطی در دسترسی همه افراد جهان و مملو از اطلاعات و قابلیت های ارتباطی که برای هر کس بدون توجه به حرفه، علاقه و تجربه قابل استفاده است تبدیل شده و استفاده از آن به طور فزاینده ای در دنیای امروز معمول شده است  .

هر تکنولوژی به طور نیرومندی تغییرات بنیادی و همه جانبه در جامعه ایجاد می کند. تلفن و تلویزیون دو مثال از اختراعات اخیر هستند که نقش غیر قابل انکاری را در زندگی افراد جامعه برعهده گرفته اند. حضور این اختراعات چنان همیشگی و معمولی تلقی شده اند که غالباً جزء عناصر طبیعی محیط شمرده می شوند. رایانه اختراع دیگری است که به ویژه به دلیل اهمیتش برای ادامه عملکرد موفقیت آمیز شبکه ارتباطات جهانی (اینترنت) قابلیت بیشتری دارد ؛ در واقع اینترنت می تواند فن آوری بعدی باشد که به صورت جزء لاینفک زندگی افراد در جامعه درمی آید.

فضای سایبر، محیط الکترونیکی واقعی است که ارتباط انسانی را به شیوه ای سریع، فراجغرافیایی و با ابزارهای خاص مستقیم و زنده میسر می سازد. به عبارتی، تئوری پیوند (ادغام) مکان در زمان، یا تبدیل جهان جغرافیایی به دهکده ی جهانی، به صورت واقعی با رشد و گسترش فضای مجازی اتفاق افتاد. این فضا و محیط که بسیاری از ویژگی های دوران فلسفی پسامدرن را در خود دارد، موقعیت ها و شاخصه های بالقوه ای است که وجه جداسازی آن با سایر ابزارهای رسانه ای و اطلاع رسانی است.

1 ـ جهانی و فرامرزی بودن: ویژگی منحصر به فردی که فضای سایبر را از دیگر رسانه ها جدا می سازد، همین بُرد جهانی است. این جهانی بودن با ارسال گسترده ی امواج ماهواره ای از یک نقطه ی خاص به سراسر جهان متفاوت است. علاوه بر محدودیت های خاص امواج ماهواره ای در مناطق مختلف و مشکلات فنی و محیطی آن، برنامه های ماهواره ای در یک نقطه ی مخصوص تولید و سپس انتشار می یابند. در حالی که در محیط مجازی اینترنت، امکان تولید جهانی فراهم است.

2 ـ ویژگی فوق تصور دیگر در فضای مجازی: امکان ارتباط دو طرفه به صورت سهل و آسان است. به عبارتی در این محیط امکان های خاصی ارتباط سریع و آسان کاربران، سرورها و مدریت کنندگان را امکان پذیر می سازد. این ویژگی نیز در انواع دیگر رسانه ها با محدودیت ها و مشکلات خاصی رو به روست.

3 ـ جذایت و تنوع، ویژگی دیگر فضای مجازی است: ضمن این که امکان بهره برداری از همه ی جذابیت های خاص رسانه ای مانند: فیلم، عکس و ... همان طور که ذکر شد مشتری مداری محض در تنوع و جذابیت این محیط تأثیر به سزایی دارد. شاخصه های دیگری نیز این محیط را برای بهره گیری در عرصه ی جنگ نرم مهیا می نماید.

4 ـ مخاطب خاص و تاثیر گذار: همین مسأله باعث شده که اینترنت و فضای مجازی نوعی مرجعیت فکری ـ سیاسی را برای کاربران خود ایجاد نماید. گرچه می توان ادعا کرد این امر در جوامعی با فراگیری کاربران، موضوعیت خود را تا حدودی از دست داده است. اما حداقل در ایران هم چنان به عنوان یک نقش برای فعالین این عرصه تعریف می شود.

5 ـ مسأله ی دیگر امکان عبور و عدم تقید به بخش مهمی از قوانین و محدودیت های رایج در سایر رسانه ها است: این امر به ویژه در محیط های غیررسمی بیشتر رایج است. به عنوان مثال وبلاگ ها با گستردگی میلیونی خود توانسته اند مخاطبانی فراگیر جذب کنند که به طور معمول مقید به قوانین خاصی نیستند و چه بسا وبلاگی با مخاطبانی به مراتب بیشتر از یک وب سایت و خبرگزاری رسمی، با دستی باز همه ی خطوط قرمز یک جامعه را زیر پا بگذارد و بتواند از سد فیلترینگ و محدودیت های فنی هم رها شود. یا می توان به کامنت ها و نظرهای کاربران به عنوان یک بخش جذاب اشاره کرد؛ که می تواند از قواعد و رویه های موجود استثنا شود. همه ی این ویژگی ها، امکان بهره بردای از فضای رسانه ای در عرصه ی جنگ نرم را آسان می کند.

از آنجا که اقناع مخاطب و موج سواری براساس خواست های افکار عمومی، در میان جوامع متعارض، مهمترین شیوه ی پیشبرد جنگ های نرم است. شاخصه های ذکر شده در فضای سایبر، بسترها و ظرفیت های لازم را برای بهره برداری از این محیط در راستای هدف فراهم می سازد.

جنگ نرم به دلیل ماهیت خود و عدم نیاز به ابزارهای فیزیکی به دنبال آن است که در مسافت های دورتری از مراکز طراحی کننده به اجرا درآید. جهانی و فرامرزی بودن فضای سایبر امکان های مورد نیاز را به آسانی در اختیار طراحان جنگ نرم قرار می دهد و با فراهم شدن بستر های فکری ـ فرهنگی اهداف مدنظر، از سوی جریان های درون جامعه ی هدف دنبال می شود. میسر بودن ارتباط دو طرفه نیز ابزارهای عملیاتی را در خدمت طراحان و رهبران مراکز مورد نظر در می آورد و در موقعیت های حساس که امکان حضور و هدایت مستقیم میدانی حوادث از براندازان سلب می شود؛ عناصر حاضر در صحنه نقش رسانه ای عملیات را بازی می کنند. «ما همه رسانه ایم، شعاری است که دقیقاً برگرفته از این الگو در حوادث اخیر مدام طرح می شد.»

از سوی دیگر، جنگ نرم به عناصر و سربازان میدانی نیاز دارد که از جنس مخاطبان جامعه ی هدف باشند. این عناصر باید برای خود یک هویت خاص قایل باشند تا بتوانند هدایت روند درگیری را برعهده گیرند و در شرایط کنونی امکان دسترسی به فضای مجازی به دلیل در اختیار گذاشتن لحظه ای حجم وسیعی از اخبار، اطلاعات و تسهیل ارتباط چنین هویت کاذبی را به راحتی در میان بخشی از صحنه گردانان حوادث ایجاد می نماید.