مفهوم عملیات روانی «عملیات روانی عبارت است از استفاده دقیق و طراحی شده از تبلیغات و سایر امکانات به منظور تأثیرگذاری بر افکار، احساسات، تمایلات و رفتار گروههای دوست، دشمن و بیطرف، برای دستیابی به اهداف ملی».
عملیات روانی به دو بخش تقسیم میشود:
1. عملیات روانی استراتژیک؛
2. عملیات روانی تاکتیکی.
بازیهای رایانهای بیشتر در بخش اول یعنی عملیات روانی استراتژیکی قرار میگیرند. این عملیات، عموماً برای پیشبرد اهداف گسترده یا درازمدت و در هماهنگی با طرحریزی استراتژیک کلی طراحی شده و معمولاً دارای تأثیراتی در آینده دور است. مخاطبان این عملیات را شهروندان و نظامیان دشمن که خارج از منطقه جنگی به سر میبرند و همچنین همه جمعیت کشورهای دوست، بیطرف، یا دوست دشمن ما (متعهدان دشمن) تشکیل میدهد. هرچند نمیتوان همه بازیهای رایانهای را جز این برنامه به حساب آورد ولی عمدتاً بازیهای رایانهای جنگی یا همان بازی جنگ که شرکتهای خاصی مانند شرکت کوماوار، شرکت کانفلیکت یا مجموعه بازیهای دلتا فورس جزء این عملیاتاند.
از جمله مقاصدی که در عملیات روانی استراتژیک پیگیری میشود عبارتند از:
1- تشریح خطمشیها، اهداف و مقاصد سیاسی کشور خودی برای مخاطبان و ارائه استدلالهای پشتیبانی از آن خطمشیها؛
2- برانگیختن افکارعمومی به طرفداری یا علیه یک عملیات نظامی؛
3- پشتیبانی از تحریمهای اقتصادی و دیگر اشکال غیر قهرآمیز اعمال فشار علیه دشمن.
بیشترین بازیهای رایانهای به منظور این اهداف تولید و به صحنه بینالمللی عرضه شده است. عنصر مشترک تمامی این بازیها این است که کاربر در نقش یک سرباز شجاع و زبده غربی عمدتاً نیروی ویژه دلتا فورس امریکا یا اسایاس انگلیس و یا حتی نیروهای حافظ صلح سازمانملل برای گسترش آزادیهای فردی و دمکراسی و مبارزه با گروهها و سازمان تروریستی دولتی یا غیردولتی و یا حتی موجودات فضایی و یا تخیلی که بشریت را به سوی نابودی میکشاند وارد عمل شده و هدفی جز مبارزه و نابودی تروریستها و نجات بشریت ندارند. ایالات متحده امریکا سعی دارد با این برنامههای فرهنگی، تجاوزات نظامی خود را در میان ملت امریکا و حتی سایر ملتها امری عادی، انساندوستانه و به منظور گسترش صلح و دمکراسی در سطح جهان نشان دهد. سعی میشود این موضوع القا شود که امریکا نماد خیر مطلق در جهان است و هر فرد یا گروه یا دولتی که مخالف او و ارزشهایش است محورهای شرارت و شیطانیاند. پیش از فروپاشی شوروی سابق ریگان لقب امپراتور شرور را به اتحاد جماهیر شوروی داد و پس از آن جرج دبلیو بوش از کشورهایی چون ایران و عراق با عنوان کشورهای پلید (شرور) نام برد. برخی از بازیهای رایانهای نیز به جنگ جهانی دوم و مبارزه با دولت نژادپرست نازی پرداخته و یا پس از آن به مبارزه با کمونیستها میپردازد. پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، امریکا سعی میکند کشورها و گروههای مسلمان را بزرگترین خطر برای صلح جهانی معرفی کند. چرا که به قول نظریهپردازان آنها، امریکا اکنون به جای اژدهای بزرگ با مارهای سمی پرشماری روبروست یا به قول کیسینجر با اسلام سیاسی به رهبری جمهوری اسلامی ایران.
مقام معظم رهبری در این باره فرمودند:
«امروزه استکبار جهانی که رئیسجمهور کنونی امریکا سخنگوی آن است دنیای اسلام را صریحاً تهدید میکند و سخن از جنگ صلیبی میگوید، شبکه استکباری صهیونیزم و سازمان جاسوسی امریکا و انگلیس در همه دنیای اسلام سرگرم فتنهانگیزیاند، با پول و تشویق آنان به مقدسات اسلامی در رسانهها علنا اهانت میشود و حتی سیمای ملکوتی پیامبر اعظم(ص) از جسارت سخیف آنان مصون نمیماند، هزارها فیلم سینمایی و بازی رایانهای و امثال آن با هدف زشت نمایاندن چهره اسلام و مسلمین، تولید و روانه بازارها میشود، و اینها همه علاوه بر جنایات آنان در تعرض به کشورهای اسلامی و کشتارهای فلسطین و عراق و افغانستان و دخالت طلبکارانه آنان در کشورهای اسلامی برای تأمین منافع نامشروع سیاسی و اقتصادی است.»1
1-. رهبر معظم انقلاب اسلامی حضرت آیتالله العظمی خامنهای؛ مراسم افتتاحیه سومین کنفرانس بینالمللی قدس و حمایت از حقوق مردم فلسطین؛ ساختمان اجلاس سران در تهران – 26/1/1385.